Veel organisaties vinden dat ze werken in de keten en dus doen aan ketensamenwerking. Maar daar is
pas sprake van als alle 6 principes voor een effectieve samenwerking ook echt worden ingevuld. Een kritische beoordeling van de huidige ketens in het Sociaal Domein leert al snel dat er op veel van de bovenstaande aspecten nog geen goede invulling is gevonden.
Stappenplan
Stap 1
De eerste stap die gemeenten en zorgorganisaties moeten nemen is de klassieke opdrachtgever/opdrachtnemer relatie loslaten en op zoek gaan naar partnership. Dat kan prima binnen de aanbestedingsregels, zo leert de ervaring bij corporaties. Dat betekent ook met minder partners gaan werken en met hen de keten gaan ontwikkelen.
Stap 0
Maar er is ook een stap 0, namelijk het bepalen of je als organisatie zelf eigenlijk wel klaar bent voor ketensamenwerking. Om die vraag te beantwoorden biedt het ‘Keten Maturity Model’ (KMM) antwoorden. Het KMM is een methodiek om de mate van ontwikkeling van organisaties als ketenspeler vast te stellen.
Keten Maturity Model
Het model bekijkt de ketenrijpheid van de organisatie in vijf pijlers:
1. strategie en beleidsvorming
2. organisatie en processen
3. besturing & beheersing
4. IT
5. mens & cultuur
Groeifasen ketensamenwerking
Iedere pijler kent vier groeifasen of volwassenheidsniveaus (van pionier tot keten). De eerste groeifasen zijn met name intern organisatorisch gericht. De stelling hierbij is dat het bijna onmogelijk is een excellente ketenspeler te zijn, als er in de eigen organisatie nog door middel van het ‘schuttingmodel / traditioneel’ wordt samengewerkt.
Met behulp van online vragenlijsten krijgen we zicht in het huidige én geambieerde ontwikkelingsniveau. Dit inzicht is de basis om vast te stellen hoe ver de organisatie nu is en welke kloof de organisatie moet overbruggen (en op welke pijlers het zich moet richten) om het gewenste niveau te behalen. De inzichten uit het KMM geven veel aangrijpingspunten voor verbeteringen in de eigen organisatie. En eigenlijk zouden gemeenten deze (of een andere) scan verplicht moeten stellen in de partnerselectie om zo ook de zorginstellingen uit te dagen daarin stappen te zetten.