Door de toegenomen digitalisering verandert de wereld om ons heen. En dat heeft ook gevolgen voor de gemeente. Voor haar dienstverlening, de processen, de mensen en voor veel meer. In de aanloop naar ons Digital Event publiceren we de komende periode een aantal interviews over de kansen en struikelblokken die digitalisering biedt. We vroegen de belangrijkste gemeenten, adviseurs en leveranciers naar hun mening. In dit tweede deel van het interview deelt Martine Peper van Rijnconsult haar visie met jou. Het eerste deel lees je hier terug.
Stelling: Je moet als gemeente meer samenwerken om optimaal te profiteren van de mogelijkheden
die digitalisering biedt
Ben je het eens met bovenstaande stelling?
(Verregaande) digitaliseringstrajecten voor gemeenten zijn vaak heel complex en vragen een ander soort kennis en vaardigheid. Bij veel en vooral kleinere gemeenten is dit niet net zo snel voorhanden als de ontwikkelingen nu gaan. Dan heeft het meerwaarde om kennis en kracht te bundelen en zo samen sneller verder te komen.
Een hobbel hier is dat er zeer verschillende opvattingen zijn over wie je als gemeente wil zijn. Historie, biografie, gebiedscultuur, religie, mensenbeeld etc. spelen een rol in de beantwoording van deze vraag. Terwijl het antwoord impact heeft op welke dienstverlening je levert en waar die aan moet voldoen? Hoe benaderbaar wil je zijn, wat beschouw je als de verantwoordelijkheid van de gemeente, hoe zelfredzaam moet de burger zijn, etc.
De missie en visie van een gemeente maakt veel uit en zou zich moeten doorvertalen naar de digitale dienstverlening. Veel gemeenten voeren zelfs nog discussies over welke kerntaken zij hebben en wat daar dan onder valt. Terwijl die toch al lang zijn geformuleerd. Bij iedere samenwerking hoort dat je het eerst eens moet worden over de gezamenlijke ambitie en doelen. Veel gemeentelijke samenwerkingen ondervinden daar al hinder van en dat is in veel gevallen reden dat samenwerkingen op allerlei terreinen stranden en zelfs fusies of samenwerkingen worden ontmanteld.
“Het is soms lastig om voldoende talentvolle data-analisten bij gemeenten aan de slag te krijgen”
Er komt tegenwoordig steeds meer data beschikbaar van allerlei organisaties en systemen. Maak je al voldoende gebruik van deze data?
Data-analyse op allerlei vlakken vraagt in de eerste plaats om data-analisten. En als je al in de eerste plaats niet weet welke data je hebt en of je die kunt ontsluiten, kun je ook niet verzinnen welke vraag je zou kunnen stellen. Bij gemeenten bestaat de neiging om deze taak vakmatig vanuit de professie aan te vliegen (bijv. HR, consulenten of een regisseur ruimte). Maar juist vanuit de ICT professie data-analyse zou je deze professionals intensief moeten laten samenwerken met andere professionals op de kerntaken binnen een gemeente.
Helaas is het lastig om voldoende talentvolle data-analisten bij gemeenten aan de slag te krijgen. Soms komt dit ook door de schaal – hier ligt wel een kans voor Gemeenschappelijke Regelingen en samenwerkingen – en doordat een gemeente vaak niet een voldoende uitdagend carrière pad kan bieden. En dan hebben we het nog niet eens over het ontbreken van de mogelijkheden om mensen daarin goed en intensief te begeleiden.
Daarnaast is dit vakgebied volop in ontwikkeling en heeft het niet de focus (tijd, geld, aandacht) binnen gemeenten om dit tot wasdom te brengen en de mogelijkheden voor gemeenten ten volle te ontsluiten.
1 praktische tip
Jouw organisatie heeft inmiddels de nodige ervaring met gemeenten, kun je één praktische tip te delen waar gemeenten van kunnen profiteren?
Gemeenten moeten ‘on top of IT’ zijn. De ‘business’, de sectoren, afdelingen of programma’s vragen en ICT moet faciliteren/adviseren. Dat vraagt om kennis en inzicht aan de kant van de ‘business’ op IT, anders gaat IT met de afdeling aan de haal en zijn zij de make of break. Het zou andersom moeten zijn. Benoem digitalisering daarom als speerpunt voor de toekomstvisie van de gemeente. Train en ontwikkel intensief kennis en vaardigheid op dit gebied en werk samen met anderen, ook en juist buiten de publieke sector. Ik ben nog nooit een portefeuillehouder ‘digitalisering’ tegengekomen en taken en verantwoordelijkheden op dat vlak reiken niet verder dan de manager bedrijfsvoering. Terwijl bestuur en ambtelijke organisatie hierin intensief moeten samenwerken.
Interessant?
Meer lezen over de kansen en struikelblokken die digitalisering biedt en de visie van Martine Peper? Lees dan hier het eerste deel van het interview.