In een eerder artikel heeft Stipter haar visie gegeven op hoe blockchain technologie (onderliggende technologie van onder meer Bitcoin) administratieve knelpunten binnen het sociaal domein een uitkomst biedt. Een knelpunt dat hierin wordt benoemd; het ontbreken van een controleaanpak die aansluit bij de wensen van zowel gemeenten als zorgaanbieders, behoeft meer uitwerking. Alle gemeenten zijn verplicht om bij een accountant goedkeuring te vragen over de uitgaven. Uitgaven in het sociaal domein zijn een dermate groot aandeel van het totale uitgavenpakket van gemeenten, dat een niet sluitende accountantsverklaring ook leidt tot een afgekeurde accountantsverklaring. In dit artikel gaan we verder in op de mogelijkheden die blockchain kan bieden als alternatief op de huidige controleaanpak.
Controleplan Wmo en Jeugdwet
In 2017 heeft het I-sociaal domein een handreiking gedaan naar gemeenten voor het opstellen van een controleplan in de Wmo en de Jeugdwet. Hierin zijn een aantal harde controlemechanismes geadviseerd die gemeenten moeten helpen met het op orde krijgen van taken die vaak als administratieve last gezien worden. Een sluitend toewijzingsproces leidt ertoe dat de gemeente een goede administratie heeft van burgers in de zorg. Op basis van toewijzingsberichten is een totaaloverzicht te maken van uitgeleverde zorg.
Drie controlemechanismen
Daaropvolgend, vragen gemeenten een productieverantwoording aan bij gecontracteerde zorgaanbieders. Hierin staat het aantal eenheden geleverde zorg, dit kan verschillen met de rechtmatige toewijzing. De zorgbehoefte kan over een bepaalde periode toenemen of afnemen. Een derde controlemiddel is het bewijs van levering waarin burgers vaststellen dat een zorgaanbieder conform afspraken de dienst geleverd heeft. Met deze drie “harde” controlemechanismen kan een onafhankelijke partij vaststellen hoeveel zorg er geleverd mag worden, hoe veel er daadwerkelijk geleverd is en of levering is vastgesteld. De vaststelling van levering is puur administratief, de levering wordt dus niet echt vastgesteld maar slechts aannemelijk gemaakt.
Er zijn legio aanvullende controlemiddelen te noemen die gebruikt worden binnen het sociaal domein. Zoals cliëntervaringsonderzoeken, toetsing in het herindicatieproces en signalen uit het eigenbijdrageproces. Deze aanpakken zijn meer gericht op vaststelling van kwaliteit en worden secundair gebruikt voor een controleaanpak binnen het domein.
Nodes
Als het om blockchain gaat is het van belang om een definitie scherp te stellen. In tegenstelling tot communicatie tussen reguliere informatiesystemen, wordt data in blockchains opgeslagen op meerdere systemen binnen een netwerk. Deze systemen worden ook wel “Nodes” genoemd. Wanneer er nieuwe data wordt toegevoegd door een van de nodes, wordt de data door verschillende algoritmes gevalideerd en, na validatie, toegevoegd aan de blockchain.
Blockchain als alternatief controlemiddel
Blockchain technologie kan een interessant alternatief zijn voor deze controlemiddelen. Waar deze 3 aanpakken gericht zijn op controle ná levering van zorg en het indienen van declaraties, biedt blockchain technologie de mogelijkheid om vooraf scherper te controleren. De vaststelling van levering is hierbij cruciaal. Zodra de burger wordt betrokken in het administratieve proces (iets wat nu vooral bij zorgaanbieders en gemeenten ligt), biedt blockchain technologie de mogelijkheid om de administratieve last van de controleaanpak te verminderen. Dit gaat als volgt.
Proceswerking blockchain
Data wordt pas toegevoegd aan een blockchain na controle van de nodes. In het sociaal domein zou dit betekenen dat gemeenten, zorgaanbieders en burgers aan moeten sluiten op een blockchain. In de huidige situatie wisselen zorgaanbieders en gemeenten wel data uit, maar vindt verwerking van data plaats in eigen informatiesystemen. Een taak (en uitdaging) voor zorgaanbieders ligt bij de burgercontrole. Op het moment van levering dient de burger gevraagd te worden naar akkoord, om dit vervolgens te registreren. Dit resulteert in een versie van toewijzingsberichten, productie en levering die door elke partij gecontroleerd en bekend is. De blockchain met daarin de levering van zorg maakt productieverantwoording onnodig. De zorgaanbieder heeft immers al aangegeven wat de levering mag zijn, het afgestemd met de burger en gecontroleerd of het binnen de afgegeven zorgindicatie valt van de gemeente.
Administratieve lastenverlichting
Het distribueren van data in een netwerk van systemen kan leiden tot serieuze administratieve lastenverlichting in het sociaal domein. Door data op te slaan in een blockchain en daarmee op een niet te wijzigen en eenduidige manier, worden controlemethodes op levering van zorg versimpeld. Hierdoor is de controle geen aparte activiteit na het administratieve proces maar is het geïntegreerd in het algehele proces. Zoals bij veel technologische vernieuwingen, ligt de twijfel niet bij de werking, maar bij de implementatie hiervan. Verdere verkenning op het gebied van bewijs van levering tussen dienstverlener en burger is benodigd om data op een juiste manier in een blockchain op te slaan.
In je mailbox ontvangen?
Blijf up-to-date en ontvang iedere dinsdag nieuwe artikelen door je in te schrijven voor de nieuwsbrief. Laat je mailadres achter in de rechterkolom op deze pagina.
ACTIE: Schrijf je nu in en ontvang 1 toegangskaart gratis voor een event of training naar keuze.