Achter de slagbomen van verouderde vakantieparken gaan soms verborgen werelden schuil. Van drugs, illegale prostitutie, heling. Maar ook van kwetsbare gezinnen en arbeidsmigranten die er onder de radar leven. De behoefte aan meer én beter zicht op deze parken groeit. Als onderdeel van de (landelijke) Actie-agenda vakantieparken nam Provincie Gelderland het initiatief om 9.500 chalets en stacaravans van een standplaatsnummer te voorzien.
Verouderde vakantieparken. Alleen Gelderland telt er al zo’n tweehonderd. Plekjes die ooit populair waren, maar die gaandeweg de jaren in een neerwaartse spiraal raakten van minder bezoekers, minder inkomsten en minder investeringen. ‘Juist deze niet vitale parken zijn perfecte plekken om onder de radar te blijven’, stelt Farshid Keivani (Adviseur Weerbaarheid) van de Provincie Gelderland. ’Denk aan criminelen die zich hier, buiten het zicht van de autoriteiten, bezighouden met drugsproductie, illegale prostitutie en handel in gestolen goederen.’
Kwetsbare gezinnen, arbeidsmigranten
Het zijn niet alleen criminelen die zich op vakantieparken schuilhouden. Keivani: ‘Je vindt er kwetsbare gezinnen die geen andere huisvesting kunnen krijgen: door het ontbreken van een registratie is er vaak geen zicht op deze groep. Maar ook arbeidsmigranten die er door hun werkgever worden gehuisvest. En dan heb je nog spookbewoners. Zo zijn er verhalen van campings die duizenden UWV-brieven krijgen voor onbekende Oost-Europeanen: vermoedelijk uitkeringsfraude.’
Om deze problematiek tegen te gaan is de Provincie Gelderland bij meerdere initiatieven betrokken. Keivani: ‘We hebben als Provincie geen bevoegdheden als het gaat om veiligheid. Maar we kunnen de leefbaarheid wel op andere manieren verbeteren. Met het project Vitale Vakantieparken maken we verouderde parken op de Veluwe weer aantrekkelijk. En in het Ariadne project trekken we met gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie op in de strijd tegen criminele ondermijning op vakantieparken.’
Informatie is een sleutel
Informatie is één van de sleutels in de aanpak. ‘Nu zie je vaak dat een vakantiepark één postadres heeft. Maar je weet niet wie zich achter dit adres schuilhouden. De provincie Gelderland, startte daarom (met een financiële impuls van het ministerie van BZK), het project ‘Recreatieobjecten standplaatsadressen toekennen’. Van stacaravans tot chalets: door aan alle niet BAG-plichtige objecten een standplaatsadres toe te kennen kun je deze registreren in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG).
Met zo’n registratie kunnen gemeenten informatie koppelen aan individuele recreatieobjecten. Keivani: ‘Kwetsbare gezinnen kunnen dankzij zo’n registratie bijvoorbeeld tóch toegang kunnen krijgen tot sociale voorzieningen. En een registratie helpt ook om adres-, belasting- en uitkeringsfraude op te sporen. Verder biedt adressering een voordeel voor hulpdiensten. ‘Ze weten eerder waar ze op een vakantiepark moeten zijn.’
Aan de slag
Omdat het alleen al in Gelderland om tienduizenden objecten gaat verspreid over meerdere gemeenten, nam de Provincie het voortouw. Keivani: ‘We wilden gemeenten juridisch en praktisch ontzorgen. Zo konden we in korte tijd meters maken en hoefden we gemeentelijke BAG-medewerkers niet extra te belasten.’ De Provincie schakelde hiervoor ingenieurs- en adviesbureau Antea Group in. Ook werd het project in nauw overleg met het Kadaster, het programma Vitale Vakantieparken Veluwe en het Ariadne project uitgevoerd.
Aan Antea Group om gemeenten te ontzorgen. Projectmanager Rob Janssen: ‘We zijn gestart met een informatiebijeenkomst: wat behelst dit project, welke voordelen kun je ermee doen?’ Nationale ombudsman Reinier van Zutphen was één van de sprekers: hij benadrukte het belang van adressering in relatie tot kwetsbare gezinnen. ‘Verder hadden we ruimschoots aandacht voor de juridische aspecten. Wat zijn je rechten en plichten? In hoeverre kun je bijvoorbeeld een adres toewijzen aan een stacaravan: een object dat volgens de wet niet duurzaam verbonden is met de grond?’
Arbeidsintensief
Het registreren van niet BAG-plichtige objecten op recreatieparken is geen rocket-science stelt Janssen, maar wel arbeidsintensief. ‘Als gemeente moet je op voorhand een aantal stappen zetten en overwegingen maken. Wanneer merk je objecten als een standplaats aan en voor welke nummering kies je? Verder moet elke BAG-registratie over een brondocument beschikken. Goed om te weten of een brondocument al voorhanden is en waaraan zo’n document moet voldoen.’
Na de bijeenkomst besloten negen gemeenten om van de ondersteuning van de Provincie gebruik te maken. Per gemeente is maatwerk geleverd. Janssen: ‘We hebben in kaart gebracht welke niet BAG-plichtige recreatieobjecten nog geen standplaatsnummer hebben en hoe je die vervolgens kunt toewijzen. Vervolgens hebben we objecten gekarteerd. Tot slot hebben we elke gemeente de BAG-gegevens in het gewenste formaat aangeleverd.’
Een geautomatiseerd proces
Dit laatste betekende dat in korte tijd aan 9.500 chalets en stacaravans een standplaats toegewezen werd. Janssen: ‘Door het proces te automatiseren hebben we dit zeer (kosten)effectief kunnen doen. Op basis van luchtfoto’s en plattegronden van de parken hebben we de standplaatsen gekarteerd, zodat we x- en y- coördinaten aan deze locaties konden toekennen. We hebben vervolgens data-analyses gedaan om afwijkingen eruit te filteren. Uiteindelijk hebben we alle gemeenten nagenoeg foutloze gegevens geleverd die ze kunnen opvoeren in hun BAG-bestand.’
Het project werd deze zomer succesvol afgerond. Keivani: ‘We hebben voor gemeenten een informatiebasis gelegd waarmee ze meer zicht en grip krijgen op de situatie op vakantieparken. Een belangrijke stap richting de formele registratie van objecten en personen op vakantieparken.’ Als het aan de Provincie ligt, blijft het niet bij deze gemeenten. ‘Nu het budget vanuit BZK uitgegeven is, zetten we het project uit eigen middelen voort zodat ook andere gemeenten van ons ondersteuningsaanbod gebruik kunnen maken.’