Forrest Gump is een van de betere Tom Hanks-films wat mij betreft. Met die ene onvergetelijk scene. Forrest Gump die bij de bushalte een wildvreemde vrouw een doos chocola onder haar neus schuift. Zij doet alsof ze hem niet ziet. Maar Forrest laat zich niet van de wijs brengen en vertelt haar de veel geciteerde wijsheid. ‘My momma always said: life is like a box of chocolate. You never know what you gonna get …’
Zo nu en dan spookt dit zinnetje door mijn hoofd. Tijdens de gesprekken die ik met klanten heb over datagedreven werken. Vaak gaan deze gesprekken over waar en hoe te beginnen met data verzamelen en wat je vervolgens met die data wilt. Soms komt men er écht niet uit. Vaak omdat er geen duidelijk doel is. ‘Maar zodra we een goede use case hebben, gaan we van start’, luidt dan het verdict.
Senshagen
Natuurlijk. Het is fijn om vooraf te weten wat je wilt behalen. Dat geeft focus. Maar soms is het goed om de omgekeerde weg te bewandelen. Eerst het experiment, dan pas kijken wat het je oplevert. Om ervaring op te doen met datagedreven werken. Maar ook omdat het experiment onverwachte inzichten kan opleveren.
Zwolle is een mooi voorbeeld. Hier hebben ze een deel van de wijk Stadshagen omgedoopt tot ‘Senshagen’. Een proeftuin voor nieuwe technologie met als doel het realiseren van een gezondere leefomgeving. Voor de gemeente reden om een pilot te doen met HabiSense. Niet omdat er vooraf een duidelijk doel was, wel omdat ze het concept razend interessant vonden.
HabiSense
HabiSense is een kastje met twaalf sensoren. De kastjes meten onder meer fijnstof, stikstof, temperatuur en luchtvochtigheid. Bij HabiSense hoort ook een app. Hiermee kunnen bewoners aangeven hoe zij zich voelen. Heb je hoofdpijn, of voel je je benauwd? Op deze manier legt HabiSense verbanden tussen gezondheidsbeleving en de meetwaardes buiten.
Het experiment leverde in Zwolle interessante inzichten op. Bijvoorbeeld de ontdekking van piekwaarden in bepaalde stoffen. Altijd op dezelfde dag, vooral bij bepaalde windrichtingen. Interessant om de oorzaak te onderzoeken. Die vonden we door openbare databronnen te combineren met de HabiSense-data.
Meer weten dan je wist
Wat het experiment vooral leert is, dat je dankzij data veel meer kunt weten dan je op voorhand wist. Dit leidt tot nieuwe ideeën om de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Zo is de gemeente nu in gesprek met andere instanties om data te delen, om nog meer inzichten te krijgen
Dit was niet gebeurd als er geen experiment was geweest. Alleen daarom is het soms nodig om gewoon te beginnen. Immers… ‘life is like a box of chocolate’.