De medewerker binnen de gemeente heeft het zwaar. Als gevolg van reorganisaties heeft men steeds minder tijd en collega’s. Daarnaast moet men zijn of haar weg vinden in de toenemende complexiteit van taken. De gemeente blijft zich doorontwikkelen, de digitalisering zorgt voor steeds meer verschillende systemen en de burger wordt steeds kritischer en digivaardiger. De medewerker raakt in het nauw. En nu wordt als logisch vervolg op de genoemde digitalisering van de laatste jaren, ook de vraag om datagedreven te werken steeds luider. De medewerker dreigt af te haken, of is op zijn minst kritisch naar deze ontwikkeling en de rol die hij of zij hierin kan vervullen. Dit kan en moet anders voor de recente ontwikkeling dat vanuit data gewerkt moet worden: het datagedreven werken. En dat kan ook, zegt MvR & Partners.
De medewerker als basis van de datagedreven opgaaf i.p.v. de techniek
De digitalisering heeft de laatste jaren de focus gehad op en de oplossing gezocht in de techniek voor elke vernieuwing. Dit heeft geleid tot een sterke positie van de ICT binnen de organisatie en de interne vernieuwingen. Maar ook tot ICT-projecten die als deze stagneerden of mislukten, daarmee ook de vernieuwingen in de weg stonden. En oh ja, de medewerker als gebruiker van deze oplossingen moest – als de resultaten toch niet helemaal goed waren om te hanteren in de dagelijkse praktijk – hier maar mee leren omgaan. En wanneer er vertraging kwam in de realisatie van de techniek of als er een project mislukte, dus ook maar even wachten. Hierdoor ontstond een praktijk waarin mondjesmaat of niet uniform met systemen werd gewerkt. Of er werd zelfs gewoon om de systemen heen gewerkt. Met een kritische medewerker naar ICT en data in de systemen die kwalitatief te wensen over liet.
Datagedreven werken draait juist om kwaliteit en de medewerker als begin- en eindpunt. Maar daarvoor moet deze medewerker wel centraal in deze datagedreven praktijk staan. Dus minder focus op de ICT als noodzakelijke voorwaarde, maar terug naar de medewerker als drager van de datagedreven opgave.
De medewerker in regie van de data
Datagedreven werken betekent dat de gemeente een duidelijke opdracht kan geven aan de medewerker over hoe om te gaan met data. Dit kader bevat lastige onderwerpen zoals privacy en overschrijding van begroting, bijvoorbeeld in het Sociaal domein. Deze vraagstukken kennen nog geen oplossingen. De oplossingen die data hiervoor kunnen leveren, zouden bekend moeten zijn bij de medewerker. Zodat deze proactief en probleemoplossend kan werken en niet achter de feiten aan hoeft te lopen.
Een groot deel van de burgers werkt al datagedreven op persoonlijk niveau. Aankopen vinden steeds meer online plaats, social media is geen noviteit meer maar deel van de dagelijkse sociale interactie, papier wordt steeds meer vervangen door telefoons en tablets en verdwijnt vervolgens digitaal in de cloud. De burger is inmiddels digivaardiger en datavaardiger dan de medewerker. Dit zorgt voor frustrerende situaties in dienstverlening en handhaving. De medewerker zou graag weer degene willen zijn die in deze situatie als de datavaardige professional iets kan toevoegen en zelf weer de richting kan bepalen.
De medewerker vervult onbewust een cruciale rol
De techniek heeft niet stil gestaan en heeft veel applicaties geleverd, waar allerlei nuttige data in zitten. Deze bronnen van data worden steeds meer ontsloten voor analyse, maar ook voor sturing. De medewerker vervult hierin de cruciale rol, maar weet dit vaak nog niet, of heeft dit niet concreet. Juist zij genereren data door hun registratie, juist zij weten of bepaalde data nu wel klopt en wat deze data nu eigenlijk zegt. En ze werken stiekem al met rapportages en dashboards, omdat zij deze onbewust al zelf maken in Excel of rapportages naar hun leidinggevenden. In ontwikkeling van een centrale datawarehouse en business intelligence tools voor analyse en bouwen van goede rapportages, kan de datavaardige medewerker een cruciale rol spelen.
De medewerker is in regie van de datagedreven ambitie van de gemeente. Want in de praktijk is de potentie hiervoor gewoon aanwezig. De focus op en het vertrouwen in deze medewerker hiervoor zal voor hen als een welkome verrassing komen. Want in de digitalisering lijken zij op het tweede plan te zijn geschoven. Tijd om hen daar te plaatsen waar zij thuis horen: op het eerste plan en in het midden van de data.
De datavaardige medewerker
MvR zet in op de datavaardige medewerker voor datagedreven werken en de datavaardige organisatie. De medewerker als ogenschijnlijk vergeten potentieel is volgens MvR juist de succesfactor voor een geslaagd traject naar datagedreven werk.
Hiervoor moet deze medewerker wel goed worden ondersteund. Enerzijds vanuit hun menskant, namelijk door kennis en coaching en met hen samen vanuit hun praktijk naar data-oplossingen te zoeken. Anderzijds door hen in de positie te zetten waarin zij ook de regie op de technische en data-ontwikkelingen kunnen pakken. Bijvoorbeeld door hen in staat te stellen om hun eigen rapportages en dashboards te ontwikkelen via selfservice.
Hiermee wordt de medewerker datavaardig gemaakt. En met hun ontwikkelpad zullen zij de organisatie door de groeistuipen heen dragen die zullen volgen. Door goed gebruik van de data die voorhanden is, het verkrijgen van INZICHT in de huidige stand van zaken, op basis daarvan een goede INRICHTING van de datagedreven organisatie, en uiteindelijk de gewenste STURING op de resultaten.
MvR
MvR licht graag toe hoe jouw medewerker datavaardig kan worden en de cruciale rol kan pakken in jouw datavaardige organisatie.
Het resultaat van het centraal stellen van de medewerker omtrent data, is dat er een door de business geregisseerde datagedreven organisatie ontstaat, waarbij de datavaardigheid van medewerkers is ingebouwd. Het is hierbij van belang om een gemeenschappelijke vaktaal en notatie te hanteren. De datavaardige medewerker is de noodzakelijke voorwaarde om inzicht te krijgen. Die vervolgens gebruikt kan worden voor de inrichting van werkzaamheden en uiteindelijk het sturen van medewerkers.