De digitale transformatie is in volle gang en we zijn inmiddels in een volgende fase beland op weg naar de digitale gemeente. Sommige van onze taken zullen we overdragen aan machines en andere taken komen erbij. De mensen, middelen, processen, organisatie en inwoners veranderen. Wat betekenen al die veranderingen voor ons?
Middelen in de digitale gemeente
Dimitri Palmen is directeur van BCT, het bedrijf dat informatiemanagement optimaliseert bij gemeenten. We vragen hem onder meer welke middelen we binnen de toekomstige digitale gemeente zullen gebruiken.
Wat versta je onder een digitale gemeente, hoe ziet die eruit?
Dimitri Palmen: “Wat je zou willen is dat de lokale overheid digitaal gelijke tred houdt met datgene wat er in de samenleving gebeurt. Een digitale gemeente denkt volledig digitaal en niet analoog. Niet alleen als het gaat om digitale dienstverlening, maar ook als het gaat om interne processen en het toepassen van nieuwe trends en businessmodellen. Ze leert van best practices, denkt in waardeketens en ziet nieuwe technologieën als een kans om voortdurend te innoveren. Alleen dan kan ze gelijke tred houden met de mate van digitalisering in de maatschappij en blijvend publieke toegevoegde waarde leveren.”
Hoe zetten gemeenten deze middelen in?
Dimitri: “We zien dat gemeenten veelal nog de klassieke digitale middelen gebruiken. Iedere gemeente heeft dan ook een website. Die wordt doorgaans alleen gebruikt om informatie te zenden. Uit onderzoek van BCT blijkt verder dat 80 procent van de gemeenten sociale media inzet. Er zijn echter nog maar weinig gemeenten die een mobiele applicatie aanbieden aan burgers en bedrijven. En dat is voor een deel verklaarbaar. Een groot deel van de dienstverlening van gemeenten is immers nog niet gedigitaliseerd. Deze diensten kun je dan ook gewoonweg niet in een app aanbieden. We zien nu wel wat apps, voor parkeren of voor meldingen openbare ruimte, maar dat kun je toch niet echt als ‘de dienstverlening’ van de gemeente bestempelen. Dus eerst zorgen voor 100 procent digitale services, dan een app-omgeving bouwen en zorgen dat je met die app bij de 20 populairste applicaties op de smartphone van de burger terechtkomt.”
Is er ruimte of zijn er mogelijkheden voor andere, nieuwe digitale middelen die gemeenten nu nog niet inzetten. Welke middelen zouden dat kunnen dat zijn?
Dimitri: “Uit onderzoek van BCT blijkt dat gemeenten achterlopen op het gebied van digitalisering, informatiebeveiliging en privacy. Waar het vaak nog aan ontbreekt, is een consensus over de manier waarop informatiestromen beheerd en gecontroleerd worden. Het gaat juist om het veilig, duurzaam en verantwoord bewaren, bewerken en delen van informatie. Zowel intern als extern is er nog veel ruimte om de interne informatiehuishouding en de extern gerichte uitwisseling van informatie te verbeteren. Gemeenten moeten hun informatiehuishouding transparant, compliant en toekomstgericht op orde hebben. Dat betekent: op zoek gaan naar mogelijkheden, technologieën en betrouwbare partners om optimaal samen te werken en veelbelovende netwerken te creëren. Dit is de enige manier om het bestaansrecht in de toekomst te kunnen borgen.”
Hoe kun je bewoners stimuleren om meer van de digitale middelen van gemeenten gebruik te maken.
Dimitri: “Zoals we eerder stelden, zul je digitale dienstverlening op een gebruikersvriendelijke moeten aanbieden. De gemeente moet de burger centraal stellen. Dat betekent dat je een oplossing moet bieden die schaalbaar en multi-tenant is en die continu verbeterd wordt. Denk aan een omgeving waarin alle digitale diensten geïntegreerd worden aangeboden. Een koppeling met DigiD zorgt voor een sluitende authenticatie die vlekkeloos verloopt.”
“Voortdurend zul je hierbij de wensen en eisen van de eindgebruiker in het oog moeten houden. Zolang je daarin slaagt, stimuleer je bewoners vanzelf om van deze digitale middelen gebruik te maken. Gemeenten zullen dan echt meer moeten gaan denken als een Bol.com of een Coolblue. Deze transitie is misschien lastig, maar dat is geen excuus om het na te laten.”
Het boek ontvangen
Dit interview en meer artikelen verschijnen in het e-book De Digitale Gemeente dat we met alle leden van GemeentenNL schrijven. Daarin maken we de verbinding tussen organisatieveranderingen in de digitale gemeente en de wensen van inwoners. Klikt het nog voldoende?
GemeentenNL-leden ontvangen het boek automatisch. Ook ontvangen zij altijd direct bericht zodra een nieuw e-book, onderzoek, document, verslag of paper is toegevoegd aan de kennisbank die zij als lid gratis kunnen raadplegen.